“Nếu không có bà ấy, tôi đã trở thành một người đàn ông khác, sống một cuộc đời khác”
Đó là lời khẳng định của cựu thủ tướng nước Singapore Lý Quang Diệu.
Cựu Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu, người được đánh giá là một trong những chính trị gia vĩ đại nhất thế giới thế kỷ 20 là người đàn ông mẫu mực trong đời sống gia đình.
Ông Lý Quang Diệu trở thành thủ tướng Singapore từ năm 35 tuổi và liên tục tái đắc cử, nắm quyền trong suốt hơn 40 năm cho đến tận năm 1990. Học giả Mỹ Gerry Smedinghoff mô tả ông Lý Quang Diệu là “nhà lãnh đạo hình mẫu của thế kỷ 21” và “nhà lãnh đạo chính trị thời bình vĩ đại nhất trong thế kỷ 20”. Cựu ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger đánh giá ông Lý Quang Diệu là “một trong những nhân vật vô song trong lịch sử”.
Phu nhân của cựu Thủ tướng là bà Kha Ngọc Chi. Họ kết hôn chính thức vào ngày 30/9/1950. Bà Kha Ngọc Chi là một người thông minh, sắc sảo. Khi đến với bà, ông Lý Quang Diệu là một chàng trai trẻ, dang dở đại học. Không chịu sự chi phối của suy nghĩ lối mòn, ông quyết tâm đến với người phụ nữ hơn tuổi, thậm chí khi ấy hơn ông cả về trình đồ học vấn. Với xã hội châu Á lúc bấy giờ, đây là một lựa chọn dũng cảm vì không ai muốn “chịu lép” trước vợ.
Bà Kha Ngọc Chi là một cộng sự đắc lực, luôn sát cánh cùng ông Lý Quang Diệu. Ít ai biết được bà Kha Ngọc Chi là phụ nữ đầu tiên từ Châu Á sở hữu bằng luật loại ưu của đại học Cambridge. Kiến thức nào ông Lý Quang Diệu thấu hiểu thì bà Kha Ngọc Chi cũng biết đến tường tận. Nếu ông Lý Quang Diệu quyết đoán và lý trí thì bà giải quyết vấn đề bằng chính trực giác cùng kinh nghiệm sống.
Những năm đầu sau hôn nhân, chính bà là người nuôi sống gia đình bằng nghề luật. Ông Lý Quang Diệu cho rằng, nhờ đó mà ông được giải phóng khỏi áp lực kiếm tiền để tập trung phát triển sự nghiệp chính trị.
Ông Lý Quang Diệu từng chia sẻ rằng, nếu không có bà Kha Ngọc Chi sẽ không có ông của ngày hôm nay. Bà đã âm thầm sát cánh cùng ông ở mọi thời điểm, trên mọi “mặt trận” và với ông, bà chính là người bạn tâm giao. Bà đã giúp ông soạn thảo Hiến pháp của Đảng Nhân dân Hành động (PAP), tham vấn cho ông trong nhiều quyết sách quan trọng.
Không chỉ quý phục vì cốt cách lãnh đạo của ông Lý Quang Diệu mà người dân Singapore còn nhìn vào mối tình thủy chung, sắt son mà ông dành cho vợ. Những năm cuối đời của bà Kha Ngọc Chi, ông tận tụy ở bên cạnh để chăm sóc vợ. Ông đọc những bài thơ bà yêu thích để bà dễ ngủ, kể bà nghe những việc ông làm trong ngày, nhẹ nhàng nhặt thức ăn vương vãi quanh người bà. Tình cảm nồng nàn như ngọn lửa sưởi ấm những ngày cuối cùng, giúp bà ra đi thanh thản, giã từ đớn đau hoành hành cơ thể bệnh tật.
Bà đã qua đời năm 2010 nhưng người dân Singapore vẫn không khỏi nghẹn ngào, xúc động mỗi khi đọc lại từng câu, chữ đầy ắp tình yêu thương mà ông Lý Quang Diệu gửi gắm trong điếu văn dành cho vợ. Trong điếu văn khóc vợ, ông khẳng định: “Nếu không có bà ấy, tôi đã trở thành một người đàn ông khác, sống một cuộc đời khác”.
Trong một lần nói chuyện với các sinh viên Đại học Singapore về hôn nhân, ông tâm sự: “Các bạn có thể học theo quan điểm phương Tây là hãy cưới người phụ nữ mình yêu, hoặc cũng có thể đi theo con đường phương Đông là hãy yêu người mình cưới. Tôi cố kết hợp cả hai nguyên tắc này và nghĩ đó không phải là một lựa chọn tồi”.
Vì hạnh phúc của bạn,
Trần Kim Thành – Sứ Giả Tình Yêu